Falen achter A’dam CS: wringende en botsende verkeerstromen

Als het niet zo triest was zou het hilarisch zijn. Dit komt allebei om de hoek kijken in het filmpje op het eind van http://www.at5.nl/artikelen/134951/nog-altijd-chaos-bij-nieuwe-pontsteiger-achter-cs. Als voetganger heb je soms geen enkele keuze: een fietspad oversteken als een soort etappekoers. Fietsers kunnen hier trouwens op zich constructief mee omgaan, de freeze reactie van een voetganger maakt duidelijk dat het initiatief bij de fietser ligt en het blijft dan voor beiden veilig. Maar hoe heeft de gemeente dit in vredesnaam kunnen accepteren? Die vraag kan ik nog niet beantwoorden, ik ga het hier wat analyseren en mijn oplossing – die sowieso al gerealiseerd had moeten zijn – ernaast zetten.

Transport met wielen op een IJ-veer moet zich achter CS voegen met de verkeersstromen parallel met de IJ-oever. Voetgangers moeten de weg meestal oversteken. … en dan is er ook nog de autoweg naast het fietspad. Die auto’s komen een zebrapad tegen met stoplichten. Dat is op zich niet verkeerd. Alleen loopt dat zebrapad door over het fietspad. Volgens mij geldt daar niet het voetgangerslicht, dat betreft alleen oversteken op de gewone weg. Het lijkt erop dat het idee is dat scooters en rijwielen stoppen voor iedere voetganger die komt aanlopen. Dat lijkt ook aan te sluiten bij het gegeven dat er geen ruimte voor voetgangers is tussen de rijbanen. Kennelijk is bedacht dat er geen reden is daar even stil te houden. In principe klopt hier iets niet: een voetganger die het fietspad oversteekt op deze zebra zal moeten wachten tot het licht op groen springt! In de praktijk klopt het helemaal niet: voetgangers steken het diagonaal over (deze fiets/voetganger interactie heeft zich in de praktijk wel goed ontwikkeld), of vanaf CS komend denken ze daar moeten wachten, waar ze gelijk in hebben als fietsers niet (b)lijken te stoppen. De combinatie van een zebrapad waarbij slechts de helft met een voetgangerslicht geregeld is klopt niet. Ik sla de recente verslechtering door het meer oostelijke IJ-veer even over, dat is hooguit een accentuering van de situatie.

Ga eens kijken hoe fietsers omgaan met brede zebrapaden in Amsterdam: de gang van de voetganger inschattend slalommen ze er al doorfietsend links of rechts omheen. Dat klinkt grof, maar werkt in de praktijk heel aardig en biedt beide partijen eigenlijk veel ruimte. Bovendien zitten fietsers vaak in een soort ‘treintje’: wie onverwacht stopt krijgt achterliggers over zich heen. De realiteit van een peletonnetje is dat eenieder zich gedraagt als de individuele vis in een school. Dat wringt met de individuele verantwoordelijkheid van een verkeersdeelnemer. Maar als fietsverkeer echt gestimuleerd moet worden, dan is dit wel iets om rekening mee te houden. … en dat geldt voor wel meer dingen.

Waarom zijn deze IJveren achter het CS er nog? Wat mij betreft kan er maar één antwoord zijn: omdat er geen tunneltje hiervoor naast de metrotunnel voor de Noordzuidlijn is gemaakt. Deze tunnel had dan ook kunnen worden doorgetrokken naar de voorkant van CS. Het zal vast iets hebben gekost, maar leidt tot een veel betere, veiliger verkeerssituatie. Het bespaart de kosten van IJ-veren, van alle gedoe die er nu is (zebra, stoplichten, ruimtebeslag, ongelukken), en een fietsbrug is niet nodig. Dat laatste wordt de laatste tijd vaak geopperd en is wat mij betreft een foute oplossing van het IJ oversteek probleem. Bovendien herinner ik me van de tijd van de Hembrug – een spoorbrug over het Noordzeekanaal naar Zaandam – dat Russische kapiteins wel eens tegen de pijler willen aanvaren. We voelen ons hier nogal verheven boven Rotterdam, maar de Maastunnel is een voorbeeld van hoe het wèl moet!

Zoals het nu is en zou moeten wezen is eigenlijk te schrijnend voor woorden: gemeente, gaarne alsnog een tunnel onder het IJ voor fietsers en voetgangers!